Jablonec

Nie wiele nam się udało zobaczyć bo strasznie padało, ale kiedyś tu wrócimy, bo miasto nas zauroczyło :) Niestety mam wrażenie, że po dawnej biżuterii i szkle produkcji Jablonexu nie wiele zostało, wszędzie sprzedają szklane paciorki i koraliki, do modnej teraz w całej Europie biżuterii, którą właściwie samodzielnie się projektuje i wykonuje właśnie z produktów Jablonexu...

Wieś Jablonec (Gablonz) została założona w XIV wieku; pierwszy dokument pisany wzmiankujący o niej pochodzi z 1356 r. Nazwa miasta oznacza "miejsce, gdzie rosną jabłonie". W sierpniu 1496 wieś została doszczętnie spalona przez wojska zbuntowanej Grupy Miast Łużyckich podczas wojny pomiędzy nimi, a królem Czech Jerzym z Podiebradów. W XVIII wieku powstała huta szkła i fabryka sztucznej biżuterii, a jej pierwszy eksporter, J. F. Schwan, uczynił miasto znanym w Europie. Wieś Gablonz została podniesiona do rangi gminy przez cesarza Franciszka II Habsburga 21 kwietnia 1808 r., zaś prawa miejskie nadał jej cesarz Franciszka Józefa 28 marca 1866 r.

W XIX wieku miasto rozwijało się. W latach 1870-1871 wojna francusko-pruska sprawiła, że w krajach tych produkcja szkła i sztucznej biżuterii upadła, zaś kupcy z Gablonz przejęli rynki zagraniczne. Produkcja i eksport osiągały niewiarygodnie szeroki zasięg przez następne 60 lat. Rozwój miasta szedł w parze ze wzrostem liczby ludności; pejzaż Jablonca ulegał dynamicznym zmianom. Wybudowano wówczas szereg wystawnych (w tym secesyjnych) domów i całych dzielnic. Wybudowano też dwa najbardziej charakterystyczne obiekty w mieście - kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa na Horní náměstí oraz ratusz miejski na Mírové náměstí.

Tzw. "czarny piątek" (24 października) w 1929 r. oraz kryzys gospodarczy lat 30. przynoszą recesję w produkcji szkła i biżuterii. W październiku 1938 r. Gablonz, zlokalizowane w Kraju Sudeckim, zostało zajęte przez hitlerowską III Rzeszę na mocy postanowień układu monachijskiego, jako zamieszkałe w większości przez Niemców. Po 1945 ludność niemiecka została wysiedlena lub wymordowana[1], zaś Czesi przesiedleni do miasta, które odtąd znane jest jako Jablonec nad Nisou. Niemcy wysiedleni z Gablonz założyli po wojnie gminę Neugablonz nieopodal Kaufbeuren w Bawarii oraz Enns w Górnej Austrii.

Współczesność

Jablonec stanowi obecnie centrum aktywnego wypoczynku i sportu, z pływalnią, trzema stadionami piłki nożnej oraz lekkoatletycznym, lodowiskiem hokejowym, 13. salami gimnastycznymi i 16. boiskami. Jest również znany ze swej nowoczesnej architektury z lat 1900-1930 i Muzeum szkła i biżuterii szklanej.

W Jabloncu mają siedzibę zakłady samochodowe LIAZ, choć ich nazwa wskazuje na pobliski Liberec ( Liberecké automobilové závody )

Jablonec z pobliskim Libercem łączy licząca ok. 12 km międzymiastowa linia tramwajowa.

Komentarze (0)